استفاده از نقره به عنوان یک عامل درمانی در مراقبت های بهداشتی در حال حاضر تحت بررسی است. این فلز گران قیمت به دلیل ساختار و رنگ خود بالاترین بازتاب را دارد و آن را قادر می سازد تا مقادیر قابل توجهی نور را به محیط اطراف خود ساطع کند. از طرفی نانوذرات فلزی و به ویژه نانوذرات نقره به عنوان یک روش جدید و در حال ظهور، پتانسیل زیادی در زمینه درمان سرطان دارند. با توجه به هدفگیری خاص سرطان، اثرات جانبی کاهشیافته و ویژگیهای ضدسرطانی گسترده، بسترهای درمانی نانوذرات را برای توسعه دارویی مطلوب میسازد. در ادامه به بررسی چگونگی درمان سرطان توسط نقره می پردازیم.
نقش نقره در درمان سرطان
مجموعه یافتههای ارائهشده در اینجا ویژگیهایی را توصیف میکند که نانوذرات نقره را از سایر عوامل ضد سرطان متمایز میکند و فرصتها و پیامدهای واقعی را در نوآوریهای نشان میدهد تا دریابند که آیا درمان سرطان با نانوذرات نقره تخیلی است یا واقعیت.
در دهه گذشته، تلاشهای قابل توجهی بر روی تحقیقات بنیادی و ترجمهای برای معرفی مواد با اندازه نانو به پزشکی سرطان متمرکز شده است. در نتیجه، تا به امروز، چندین روش درمانی مبتنی بر نانومواد به کارآزماییهای بالینی برای غلبه بر سرطان به کار گرفته شدهاند.
اگرچه این مواد عمدتاً داروهایی در زمینه شیمی درمانی بوده اند، اخیراً نانومواد دیگری به ویژه نانوساختارهای مبتنی بر فلز به عنوان عوامل مفید درمانی ظاهر شده اند. در میان آنها، به دلیل فعالیت های ضد میکروبی شناخته شده خود، نانوذرات نقره (AgNPs) بیشترین کاربرد را در کاربردهای بالینی مختلف دارند. علاوه بر فعالیتهای ضد میکروبی، نانوذرات نقره دارای ویژگیهای سیتوتوکسیک منحصربهفردی در برابر سلولهای پستانداران نیز هستند که این ویژگیها باعث میشود که نانوذرات مبتنی بر نقره به طور بالقوه در درمان تومور قابل استفاده باشند.
در حالی که تعداد فزایندهای از دادههای علمی از کاربرد احتمالی آنها به عنوان عوامل ضد سرطان پشتیبانی میکنند، برای توسعه روشهای درمانی مبتنی بر نانوذرات نقره با کارایی بالا و ایمنی قابل اعتماد، مسائل متعددی باید از قبل روشن شود.
نحوه کاربرد نقره برای درمان سرطان
پتانسیل درمانی نانوذرات نقره به حالت منحصر به فرد آن برای القای مرگ سلولی در سلول های پستانداران متکی است. صرف نظر از خواص فیزیکی و شیمیایی آنها، مانند ناهمگونی در اندازه، شکل و مواد پوششی، روش عمل آنها برای القای مرگ سلول های سرطانی نسبتاً جذبی است. پس از جذب آنها، عمدتاً توسط مکانیسمهای مرتبط با اندوسیتوز، نانوذرات نقره در اندوزومها جمعآوری میشوند، که اندامکها سپس به همجوشی لیزوزومی هدایت میشوند.
محیط اسیدی لیزوزومی منجر به افزایش آزادسازی یونهای نقره از نانوذرات نقره میشود، که یونهای واکنشدهنده آن، هموستاز سلولی را نامتعادل میکنند و (بر اساس ویژگی بیولوژیکی سلول هدف) منجر به مرگ سلولی سرطانی میشود . این نوع عمل به طور سنتی به عنوان مکانیسم نوع “اسب تروا” نامیده می شود و به این معنی است که ویژگی سیتوتوکسیک AgNP ها تنها پس از جذب آنها توسط سلول ها ظاهر می شود.
نانو ذرات نقره
نانو ذرات نقره “AgNP” دارای تمام مزایای یک سیستم نانو هستند، به عنوان مثال، نسبت اندازه به سطح یا سطح قابل تنظیم، و همچنین دارای ویژگیهای سیتوتوکسیک ذاتی، از طریق آزاد سازی یونهای واکنشپذیر Ag می باشد.
بنابراین، AgNP را می توان یک سیستم درمانی دو در یک در نظر گرفت. علیرغم این ویژگیهای مطلوب، به نظر میرسد نانوذرات نقره تا حدودی برای بافتهای سالم سمی هستند. بنابراین، مهم است که اطمینان حاصل شود که نانوذرات اعمال شده ترجیحاً یا عمدتاً در بافت سرطانی تجمع مییابند و سایر اندامهای غیرهدف را تحت تأثیر قرار نمیدهند. برای دستیابی به این هدف، چندین روش هدف گیری غیرفعال و فعال نیاز است، و در واقع، قبلاً برای نانوسیستم های مبتنی بر نقره به کار گرفته شده است. بافتهای تومور حاوی جمعیتهای سلولی ناهمگن هستند و برهمکنشهای بین سلولهای غیرسرطانی و سرطانی تأثیر مهمی بر تکامل بیماری و همچنین در نتیجه درمان دارد. بنابراین، برای توسعه رژیمهای درمانی جدید با استفاده از چنین نانوذراتی، درک چگونگی تأثیر نانوذرات نقره بر تداخل بین سلولهای سرطانی و عناصر استرومای تومور پس از رسیدن نانوذرات نقره به ریزمحیط تومور ضروری است. در نهایت، طبیعت بیولوژیکی سلول تومور مطمئناً کارایی نانوذرات نقره را تعیین می کند. بنابراین، درک مکانیکی از چگونگی واکنش سلولهای سرطانی با ویژگی های ژنتیکی مختلف با مواجه با AgNP از اهمیت بالایی برخوردار است.